28 - The Stories - Al-Qaşaş

To. Siyn. Miym.

Ushbular ochiq-oydin kitob oyatlaridir.

Iymon keltiradigan qavm uchun senga Muso va Fir'avnning xabaridan haq ila tilovat qilib beramiz.

Albatta, Fir'avn yer yuzida baland ketdi. U osha(er)ning aholisini bolib tashladi. Ulardan bir toifasini ezar, ogillarini soyib, qizlarini tirik qoldirardi. Albatta, u buzgunchilardan bo`lgan edi.

Biz esa, yer yuzida ezilganlarga beminnat ne'mat berishni, ularni peshvo qilishni, ularni vorislar qilishni va yer yuzida ularga imkonlar berishni

Fir'avn, Homon va ikkovining askarlariga ular(Bani Isroil)dan qorqqan narsalarini korsatishni istaymiz.

Va Musoning onasiga: «Uni emizaver. Bas, (unga yomonlik yetishidan) qorqqan chogingda uni daryoga tashla, qorqma, xafa bolma, Biz, albatta, uni senga qaytarguvchimiz va Payg`ambarlardan qilguvchimiz», deb vahiy qildik.

Bas, Fir'avn oilasi uni ozlariga dushman va gam-gussa bolishi uchun tutib oldilar. Albatta, Fir'avn, Homon va ikkovlarining askarlari xatokorlardan bo`lgan edilar.

Fir'avnning xotini: «(Bu bola) men uchun ham, sen uchun ham koz quvonchidir. Uni oldirmanglar. Shoyadki, u bizga foyda bersa yoki uni bola qilib olsak», dedi. Holbuki, ular sezmasdilar.

Musoning onasining qalbi boshab qoldi. Mominlardan bolishi uchun qalbini mustahkam boglamaganimizda, uni bildirib qo`yishiga sal qoldi.

U(ona) u(Muso)ning opasiga: «Izidan bor», dedi. Bas, uni bir chetdan ko`rdi. Holbuki, ular sezmasdilar.

Va bundan oldin unga emizguvchilarni harom qilgan edik. Bas, (opasi): «Men sizlarga uni siz uchun kafillikka oladigan va unga nasihatgoy bolguvchi ahli baytni aytib beraymi?» dedi.

Bas, Biz uni onasiga kozi quvonchga tolishi, xafa bolmasligi va, albatta, Allohning va'dasi haq ekanini bilishi uchun qaytardik. Lekin koplari buni bilmaslar.

Qachonki u voyaga yetib, mukammal bo`lganida, unga hikmat va ilmni berdik. Biz yaxshi amal qilguvchilarni shunday mukofotlarmiz.

Va u shaharga uning aholisi gaflatdalik paytda kirdi. Unda urishayotgan ikki kishini kordi. Bunisi oz guruhidan, unisi esa, dushmanlaridan edi. Bas, oz guruhidan bolgan dushman bolganga qarshi undan yordam soradi. Shunda Muso uni bir musht urib oldirib qoydi. U(Muso): «Bu shaytonning ishidir. Albatta, u ochiq-oydin dushman va yoldan ozdirguvchidir», dedi.

U: «Ey Robbim, albatta, men ozimga zulm qildim. Bas, meni magfirat qil», dedi. Shunda U zot uni magfirat qildi. Albatta, Uning Ozi mag`firat qilguvchi, mehribondir.

U: «Ey Robbim, menga bergan ne'mating haqqi-hurmati, hargiz, jinoyatchilarga yordamchi bo`lmasman», dedi.

Bas, u ertalab shaharda qorqqan holida, alanglab ketayotgan edi, birdan, kecha undan yordam soragan yana yordam so`rab qichqirib qoldi. Muso unga: «Albatta, sen ochiq-oydin gumrohsan», dedi.

Qachonki ikkovlariga dushman bolganni tutmoqchi bolgan edi, u: «Ey Muso, kecha bir jonni oldirganing kabi, meni oldirmoqchimisan?! Sen yer yuzida faqat jabbor bolishni istarsan va isloh qilguvchilardan bolishni istamassan», dedi.

Va shaharning narigi chetidan bir kishi shoshib kelib: «Ey Muso, aniqki, a'yonlar seni o`ldirish uchun til biriktirmoqdalar. Bas, chiqib ket! Albatta, men senga nasihat qilguvchilardanman», dedi.

Bas, xavfsirab, alanglagan holda u yerdan: «Ey Robbim, menga zolim qavmlardan najot bergin», deb chiqdi.

Qachonki Madyan tomon yuzlanganida: «Shoyadki, Robbim meni togri yo`lga hidoyat qilsa», dedi.

Qachonki Madyan suviga yetib kelgach, bir top odamlarning hayvonlarini sugorayotganini kordi va ulardan boshqa (qoylarini suvdan) qaytarayotgan ikki ayolni kordi. U: «Sizlarga ne boldi?» dedi. Ular: «Choponlar qaytmagunlaricha sugora olmaymiz, otamiz qari chol», dedilar.

Bas, ikkovlariga (hayvonlarini) sugorib berdi. Songra soyaga qaytdi va «Ey Robbim, albatta, menga tushirajaging har bir yaxshilikka muhtojman», dedi.

Bas, ikkovlaridan biri hayo bilan yurib kelib: «Otam senga bizlarga sugorib berganing haqini berish uchun chaqirmoqda», dedi. Qachonki unga kelganida va qissani aytib berganida, u: «Qorqma, zolim qavmlardan najot topding», dedi.

Ikki(qiz)dan biri: «Ey otajon, uni ishga yollab ol. Chunki, ishga yollanadigan eng yaxshi kimsa kuchli va ishonchli kimsadir», dedi.

U: «Menga sakkiz yil ishlab berishing sharti bilan, shu ikki qizimdan birini senga nikohlab bermoqchiman, agar on yilni tamomlasang, bu sening ishing. Men esa senga mashaqqat qilishni istamasman. Inshoalloh, mening solih kishilardan ekanimni korasan», dedi.

U(Muso): «Bu men bilan sening oramizdadir. Ikki muddatdan qay birini ado qilsam ham, menga tajovuz qilinmas. Aytayotgan narsamizga Alloh vakildir», dedi.

Muso muddatni tugatib, ahli bilan yolga tushib ketayotib, Tur tomonda uzoqdan olovni korib qoldi. U ahliga: «Turib turinglar, aniqki, men uzoqdan olovni kordim. Balki, u yerdan sizga biror xabar yoki isinishingiz uchun bir tutam chog` olib kelarman», dedi.

Bas, qachonki uning oldiga yetib kelganida, vodiyning ong tomonidan, muborak joydan, daraxtdan unga: «Ey Muso, albatta, Men, Ozim olamlarning Robbi Allohdirman.

Va asoingni tashla», deb nido qilindi. Qachonki uning katta ilon kabi qimirlayotganini korgach, qaramasdan ortga qochdi. «Ey Muso, beri kel, qorqma, albatta, sen omonlikdagilardansan.

Qolingni yoqangdan (qoltigingga) suq, biron nuqsonsiz oppoq bolib chiqur va qorquvdan qanot(qol)ingni ozingga tortib ol. Bas, shu ikkisi Robbingdan Fir'avn va uning odamlariga ikki hujjatdir. Albatta, ular fosiq qavm boldilar», (deyildi).

U: «Ey Robbim, men ulardan bir jonni oldirganman, ular meni oldirishlaridan qo`rqaman.

Birodarim Horun mendan kora tili burroroq, uni ham men bilan yubor, meni tasdiqlaydir. Zero, ular meni yolgonchi qilishlaridan qo`rqurman», dedi.

U zot: «Biz seni ogang bilan quvvatlaymiz va ikkovingizga bir saltanat berurmizki, ular sizga yetisha olmaslar. Bizning oyatlarimiz ila ikkingiz va sizga ergashganlar golibdirsiz», dedi.

Bas, qachonki Muso ularga ochiq-oydin oyatlarimiz ila kelganida, ular: «Bu uydirma sehrdan boshqa narsa emas. Avvalgi ota-bobolarimizdan ham bu haqda eshitmagan edik», dedilar.

Va Muso: «Robbim Oz huzuridan kim hidoyat keltirganini ham, oxirat diyori oqibati kimga bolishini ham yaxshi bilguvchi Zotdir. Albatta, zolimlar najot topmaslar», dedi.

Va Fir'avn: «Ey, a'yonlar, men sizlarga ozimdan boshqa iloh borligini bilmasman. Bas, ey, Homon, loyga ot yoqib, men uchun bir baland qasr qur, shoyadki (unga chiqib) Musoning ilohini korsam. Albatta, men uni yolgonchilardan deb o`ylamoqdaman», dedi.

U(Fir'avn) va uning askarlari yer yuzida nohaqdan takabburlik qildilar hamda o`zlarini Bizga qaytarilmaslar deb gumon qildilar.

Bas, Biz uni va uning askarlarini tutdik va dengizga otdik. Endi zolimlarning oqibati qandoq bo`lganiga nazar sol.

Va ularni do`zaxga chaqiradigan peshvolar qildik. Qiyomat kuni esa, ularga yordam berilmas.

Va bu dunyoda ularga la'natni ergashtirib qo`ydik. Qiyomat kuni esa, ular (rahmatdan) yiroq qilinganlardandir.

Batahqiq, Biz avvalgi asrlarni halok qilganimizdan so`ng Musoga odamlar uchun nur, hidoyat va rahmat qilib kitobni berdik. Shoyadki, ular eslasalar.

Biz Musoga ishni hukm qilgan paytimizda sen garbiy tomonda emas eding va guvohlardan ham bolmagansan.

Lekin Biz bir necha asrlarni paydo qildik, bas, ularning umri chozildi. Sen Madyanda turib, ularga oyatlarimizni tilovat qilib berganing yoq. Ammo Biz Paygambar yuborguvchi boldik.

Biz nido qilgan chogimizda Turning yonida yoq eding. Lekin Robbingdan rahmat sifatida sendan oldin ogohlantirguvchi kelmagan qavmni ogohlantirish uchun (qissalarni senga bildirdik). Shoyadki, eslasalar.

Agar ularga qilmishlari tufayli musiybat yetganida: «Ey Robbimiz, bizga Paygambar yuborganingda edi, oyatlaringga ergashar edik va mominlardan bo`lar edik», demasalar edi.

Qachonki ularga bizning huzurimizdan haq kelganida, ular: «Unga ham Musoga berilgan narsa berilsa edi», dedilar. Ular ilgari Musoga berilgan narsaga kufr keltirmagan edilarmi?! Ular: «Ikki sehr o`rtaga chiqdi, bir-biriga yordam bermoqda, biz har biriga kufr keltirguvchimiz», dedilar.

Sen: «Agar rostgoylardan bolsangiz, Allohning huzuridagi u ikkisidan kora tog`riroq bir kitob keltiring, men unga ergashaman», degin.

Agar senga javob bera olmasalar, bas, bilginki, ular faqat havoyi nafslariga ergashmoqdalar, xolos. Allohdan bolgan hidoyatsiz, oz havoyi nafsiga ergashgandan ko`ra ham gumrohroq kimsa bormi?! Albatta, Alloh zolim qavmlarni hidoyat qilmas.

Batahqiq, Biz ularga gapni yetkazib qo`ydik. Shoyadki, eslasalar.

U(Qur'on)dan oldin kitob berilganlar unga iymon keltirurlar.

Ularga tilovat qilingan chog`da: «Biz unga iymon keltirdik. Albatta, u Robbimizdan kelgan haqdir. Albatta, biz bundan oldin ham musulmon edik», dedilar.

Ana o`shalarga sabr qilganlari uchun ajrlari ikki marta berilgan. Ular yaxshilik ila yomonlikni daf' qilurlar va ularga rizq qilib bergan narsalarimizdan nafaqa qilurlar.

Qachonki behuda narsa eshitsalar, undan yuz ogirib: «Bizga oz amallarimiz, sizga oz amallaringiz, omon bolinglar, biz johillarni istamasmiz», dedilar.

Albatta, sen ozing sevgan kishingni hidoyat qila olmassan. Lekin Alloh kimni xohlasa, oshani hidoyat qiladir. U hidoyatga yuruvchilarni yaxshi bilguvchi Zotdir.

Ular: «Agar sen bilan hidoyatga ergashsak, oz yerimizdan yulib olinamiz», dedilar. Biz ularga omonlik haramini makon qilib bermadikmi?! U yerga har narsaning mevalari Bizning dargohimizdan rizq olaroq yigiladi-ku! Ammo koplari bilmaslar.

Biz maishatlari haddan oshgan qanchadan-qancha yurtlarni halok qildik. Bas, anavilar ularning maskanlari, ulardan keyin maskan qilinmadi, illo, ozginasi, xolos. Va Biz Ozimiz voris bolib qoldik.

Robbing shahar-qishloqlarni, to ular orasiga ularga oyatlarimizni tilovat qiladigan Paygambar yubormasdan turib, halok qiluvchi bolmagan. Biz shahar-qishloqlarni faqat ahli zolim bolgan holdagina halok qilguvchi bolganmiz.

Va sizga berilgan narsalar bu dunyoning matohi va ziynati, xolos. Allohning huzuridagi narsa yaxshiroq va boqiydir. Aql ishlatmaysizlarmi?

Biz unga gozal va'da qilgan, keyin oshanga erishuvchi kishi, bu hayoti dunyo matohini berganimizdan songra qiyomat kuni (azobga) hozir qilinganlardan bolgan kishi kabi bo`larmidi?!

U zot ularni chaqirgan kunida: «Siz da'vo qilgan Mening «sherik»larim qani?!» der.

Ustilariga soz(langan azob) tushishi haq bolganlar: «Ey Robbimiz, anavi yoldan ozdirganlarimizni ozimiz yoldan ozganimizdek ozdirganmiz. Senga ozimizni oqladik. Ular bizga ibodat qilgan emaslar», derlar.

Va: «Mening «sherik»larimni chaqiringlar», deyilur. Ular chaqirurlar. Bas, (soxta xudolari) ularga javob bermaslar. Va, azobni korurlar. Koshki, hidoyat topgan bolganlarida edi!

U kunda U zot ularga nido qilib: «Payg`ambarlarga nima deb javob berdingiz?» der.

Ana osha kunda xabarlar ulardan maxfiy bolur va ular bir-birlaridan so`ray olmaslar ham.

Ammo tavba qilgan, iymon keltirib, solih amallarni qilgan kishi, shoyadki, najot topguvchilardan bo`lsa.

Va Robbing xohlaganini yaratib, xohlaganini ixtiyor qilur. Ularda ixtiyor haqqi yo`qdir. Ular shirk keltirayotgan narsalardan Alloh pok va yuksakdir.

Va, Robbing ularning qalblari yashirayotgan narsalarni ham, oshkor qilayotgan narsalarni ham bilur.

U Alloh Undan boshqa ibodatga sazovor iloh yoq Zotdir. Bu dunyoda va oxiratda barcha hamd Ungadir. Hukm ham Uning Ozigadir va Ungagina qaytarilursizlar.

Sen ularga: «Ayting-chi, agar Alloh kechani qiyomat kunigacha doimiy qilib qoysa, Allohdan ozga qaysi iloh sizga yorug`lik keltira olur? Eshitmaysizlarmi?!» deb ayt.

Sen ularga: «Ayting-chi, agar Alloh kunduzni qiyomat kunigacha doimiy qilib qoysa, Allohdan ozga qaysi iloh sizlarga orom oladiganingiz kechani keltira oladi?! Ko`rmaysizlarmi?!» deb ayt.

U zot Oz rahmati ila sizlarga kecha va kunduzni orom olishingiz va Oz fazlidan talab qilishingiz uchun paydo qildi. Shoyadki, shukr keltirsangiz.

U kunda U zot ularga nido qilib: «Sizlar da'vo qilgan «sherik»larim qani?» der.

Va har bir ummatdan bir shohid chiqarib: «Hujjatlaringizni keltiring!» degaymiz. Bas, ular haq Allohga ekanini bilurlar va ozlari uydirib yurgan narsalari goyib bo`lur.

Albatta, Qorun Muso qavmidan bolib, ularga takabburlik qildi. Biz unga kalitlari bir guruh quvvatlilarga ham ogirlik qiladigan xazinalarni bergan edik. O`shanda qavmi unga: «Hovliqma, albatta, Alloh hovliqqanlarni suymas.

Va Alloh senga bergan narsa bilan oxiratni izlagin, bu dunyodagi nasibangni ham unutma. Alloh senga yaxshilik qilganidek, sen ham yaxshilik qil. Yer yuzida buzgunchilikni izlama. Albatta, Alloh buzgunchilarni suymas», dedilar.

U (Qorun): «Menga u faqat ozimdagi ilm tufayligina berilgandir», dedi. Alloh undan oldingi asrlarda undan kora quvvatliroq, undan kora koproq (mol) toplaganlarni(ham) albatta halok etganini u bilmasmidi?! Gunohkorlardan gunohlari haqida sorab o`tirilmas.

Bas, u (Qorun) qavmi huzuriga zebu ziynati ila chiqdi. Hayoti dunyoni xohlaydiganlar: «Qani endi bizga ham Qorunga berilgan narsadan bolsa edi. Haqiqatan, u ulug nasiba egasidir», dedilar.

Ilm berilganlar esa: «Voy bo`lsin sizlarga! Iymon keltirib, solih amallarni qilganlar uchun Allohning savobi yaxshidir. Unga faqat sabr qilganlargina erishurlar», dedilar.

Bas, Biz uni va uning hovli-joyini yerga yuttirdik. Unga Alloh(azobi)dan yordam beradigan guruh ham bolmadi, uning ozi nusratga erishguvchilardan ham bo`lmadi.

Va kechagina uning makonini orzu qilayotganlar: «Voajab, Alloh bandalaridan Ozi xohlaganlariga rizqini keng yoki tor qiladiganga oxshaydir. Agar Alloh bizga lutf qilmaganida, bizni ham yerga yuttirar edi. Voajab, kofirlar najot topmaydiganga oxshaydi-ku!» deyishga otdilar.

Biz osha oxirat diyorini yer yuzida takabburlik va buzgunchilikni istamaydiganlar uchun qilurmiz. Oqibat taqvodorlarnikidir.

Kim bir yaxshilik keltirsa, unga undan ko`ra xayrliroq (mukofot) bor. Kim bir yomonlik keltirsa, yomonlik qilganlar faqat qilganlariga yarasha jazolanurlar.

Senga Qur'onni farz qilgan Zot, albatta, seni qaytar joyga qaytarguvchidir. Sen: «Robbim hidoyat keltirgan shaxsni ham va ochiq-oydin gumrohlikdagi shaxsni ham yaxshi bilguvchidir», deb ayt.

Sen ozingga kitob tushirilishidan umidvor ham emas eding. Illo, Robbing rahmati bolib (tushdi). Bas, hargiz kofirlarga yordamchi bo`lma.

Va seni ular senga tushirilgan Allohning oyatlaridan hargiz tosmasinlar. Robbingga da'vat qil. Aslo mushriklardan bolma.

Allohdan ozga hech bir ilohga iltijo qilma. Undan ozga ibodatga sazovor zot yoq. Undan ozga har bir narsa halok bolguvchidir. Hukm Uning Ozigaginadir va faqat Ungagina qaytarilursiz.